De lastenverdeling tussen de federale staat en de gewesten voor de eerste verbintenissenperiode onder het Kyotoprotocol (2008 – 2012) bepaalde dat de federale overheid in totaal 12,3 miljoen emissierechten diende aan te kopen als bijdrage in de realisatie van de Belgische Kyotodoelstelling. Elk emissierecht staat voor de reductie van 1 ton CO2.
Emissierechten of koolstofkredieten worden uitgegeven voor de reductie van broeikasgassen door projecten in het buitenland. Naargelang het soort gastland dat het Protocol van Kyoto geratificeerd heeft, met of zonder eigen Kyotodoelstelling, spreken we van verschillende instrumenten:
| Gastland | Instrument (Nederlands) | Instrument (Engels) |
| Land met een eigen Kyoto-doelstelling (industrieland) | Gezamenlijke Uitvoering | Joint Implementation (JI) |
| Land zonder Kyoto-doelstelling (ontwikkelingsland) | Mechanisme voor Schone Ontwikkeling | Clean Development Mechanism (CDM) |
De federale overheid heeft haar engagement via verschillende aankoopinitiatieven ingevuld maar steeds volgens dezelfde leidende criteria:
- een sterke nadruk op de bijdrage aan duurzame ontwikkeling van het project waaruit de koolstofkredieten worden aangekocht, zoals projecten rond hernieuwbare energie en energie-efficiëntie. Andere projecttypes, zoals industriële gasprojecten en waterkrachtcentrales van boven de 20 MW, werden van bij het begin van het aankoopprogramma uitgesloten.
-
het stimuleren van een evenwaardige geografische spreiding van de projecten door bijkomende financiële ondersteuning voor projecten uit de minst ontwikkelde landen.
- de prijs voor een emissiekrediet in functie van de bijdrage aan duurzame ontwikkeling, de zekerheid van levering en de heersende marktprijs.
Overzicht van de verschillende aankoopinitiatieven
| Initiatief | Doelgroep | Projecten (datum van ondertekening van de contracten) |
| Eerste JI/CDM tender | Eigenaars van de projecten (primaire markt) |
Biomassa – India (november 2007) Geothermie – El Salvador (november 2006) |
| Tweede JI/CDM tender | Biogas – Peru (april 2008) Biomassa cogeneratie – India (december 2008) Fuel switch naar biomassa – India (maart 2009) Biomassa – Honduras (juli 2009) Recuperatie restwarmte – China (november 2009) Kleine waterkrachtcentrale – India (augustus 2010) | |
| Overeenkomst met KfW Bankengruppe | Koolstoffonds (biedt kant-en-klare projectportfolio’s aan) |
Ongeveer 70 gecontracteerde projecten. De meest voorkomende projecttypes zijn kleine waterkrachtprojecten, windprojecten, stortgas en afvalbeheer, recuperatie en gebruik van restwarmte (augustus 2008) |
| Green Investment Scheme in Hongarije | Industrielanden met overschot aan emissierechten (AAU’s) | Energie-efficiëntie van gebouwen, hernieuwbare energie (augustus 2008) |
| Derde JI/CDM tender | Aggregator (biedt kant en klare project-portfolio’s aan) | Contracten met 5 aggregatoren die emissierechten aanbieden uit in totaal ongeveer 85 projecten. De meest voorkomende projecttypes zijn kleine waterkrachtprojecten, windprojecten, stortgas en afvalbeheer, recuperatie en gebruik van restwarmte (juli tot november 2009) |
| China Partnership (met Hunan-provincie) | Eigenaars van de projecten (primaire markt) | In totaal 7 projecten rond windenergie en kleine waterkracht (tussen oktober 2011 en februari 2012) |