Op 15 oktober 2020 presenteerde het Koninklijk Meteorologisch Instituut van België (KMI) zijn Klimaatrapport 2020, dat de meest recente wetenschappelijke kennis over het huidige en toekomstige klimaat in België samenbrengt.
Een huidige stijging van ongeveer 2°C
Het KMI stelde vast dat de gemiddelde jaarlijkse temperatuur in België met 1,9°C is gestegen, met een duidelijke versnelling in de periode na 1954, waarin de jaarlijkse opwarming tussen 0,27°C en 0,33°C per decennium lag, afhankelijk van de regio. De neerslag is sinds 1890 gemiddeld met ongeveer 15% toegenomen.
In Ukkel is de gemiddelde jaarlijkse opwarming zelfs 2,1°C.
Sinds het laatste verslag in 2015 zijn alle tendensen toegenomen.
Hoe kan men verklaren dat de huidige waargenomen opwarming van de aarde +1,1°C is, terwijl dat in België +1,9°C is?
De opwarming van de aarde weerspiegelt niet alleen de opwarming van het aardoppervlak, maar ook die van de oceanen. De oceanen, die 70% van het aardoppervlak vertegenwoordigen, fungeren echter als buffers die de opwarming van de atmosfeer "absorberen" en vertragen. Naar schatting wordt meer dan 90% van de overtollige warmte als gevolg van broeikasgassen geabsorbeerd door de oceanen.
Een pessimistische toekomst
Om het toekomstige klimaat te modelleren, heeft het Intergouvernementele Panel inzake klimaatverandering (IPCC) onder het acroniem RCP (Representative Concentration Pathways) verschillende scenario's gedefinieerd voor de ontwikkeling van broeikasgasconcentraties, die rekening houden met mogelijke sociaal-economische ontwikkelingen:
- RCP 8.5 gaat uit van een sterke toename van de concentratie van broeikasgassen.
- RCP 4.5 gaat uit van een geleidelijke verhoging en stabilisering
- RCP 2.6 gaat uit van een stijging, gevolgd door een daling tegen het einde van deze eeuw
Voor 2100 schat het KMI dat de opwarming in België naar verwachting tussen 0,7°C (RCP 2,6) en 5°C (RCP 8,5) zal liggen, met een grotere toename in de winter dan in de zomer. Hoewel het RCP 8,5-scenario het meest pessimistische van alle door de wetenschappers gehanteerde scenario's is, is het wel het scenario dat het dichtst in de buurt komt van de huidige uitstoot van broeikasgassen.
In dit scenario zouden de winters in 2100 natter worden. Het aantal dagen met zware regenval (meer dan 10 mm) zou ook toenemen.
Hittegolven en droogtes zouden in België over het algemeen toenemen. Met name in Brussel zouden de hittegolven als gevolg van de betonnering (toename van harde oppervlakken zoals asfalt of beton) in 2100 verdrievoudigen, de intensiteit ervan zou verdubbelen en de duur ervan zou met de helft toenemen.
Meer details:
- Het Klimaatrapport 2020: van klimaatinformatie tot klimaatdiensten van het KMI